Reageren of Antwoorden - Een Subtiel Onderscheid
Vorige week sprak ik hier over het kunnen maken van weloverwogen keuzes. Hoewel het niet altijd gemakkelijk is om een momentje van reflectie in te bouwen voordat je een beslissing neemt, kan het kort reflecteren op een situatie of gebeurtenis toch vaak net even helpen om iets wijzere keuzes te maken. Een weloverwogen keuze zou dan duiden op een iets dieper zelfonderzoek aan de hand van jouw geheime G.E.L.U.K. formule, zodat je vrijwel ‘als vanzelf’ de betere keuzes weet te maken. Maar heel vaak hebben we daar geen tijd voor, of althans, denken we dat we daar geen tijd voor hebben. Het liefste reageren we namelijk impulsief als iets goed voelt, of intuïtief omdat we denken dat het goede gevoel het meest betrouwbaar zou zijn. Zelden komen we tot een overweging van wat een impuls of intuïtie nou eigenlijk is. En nog zeldzamer is het dat je het gehele proces van besluitvorming verheldert voordat je een keuze maakt. Als een duidelijk voorbeeld hiervan kunnen we een grappig filmpje op Facebook of YouTube nemen.
- Nadat je het hebt gezien en erom hebt gelachen druk je meteen op de ‘like’ knop. Vervolgens denk je er niet meer over na en ga je iets anders doen.
- Nadat je het hebt gezien en erom hebt gelachen schrijf je er een korte reactie op, bijvoorbeeld ‘haha’. Vervolgens denk je er niet meer over na en ga je iets anders doen.
- Nadat je het hebt gezien en erom hebt gelachen besluit je om het te delen, misschien met een commentaar erbij, zoiets als: “Deze moet je zien! Is echt hilarisch.” Vervolgens denk je er niet meer over na en ga je iets anders doen.
Wat is hier gebeurd? Niks ernstigs natuurlijk. En meestal kan het ook zeker geen kwaad. Maar er zijn ook voorbeelden bekend dat het zomaar leuk vinden, becommentariëren en delen heeft geleid tot het viraal gaan van een video, waarvan dan later bleek dat dat mensen in grote verlegenheid heeft gebracht. Je zou je dus af kunnen vragen in hoeverre ‘liken’, ‘commenten’, en ‘sharen’ bewuste activiteiten zijn, of dat ze vooral vanuit een soort automatisme gebeuren.
Verhelderend kan dan het subtiele onderscheid tussen reageren en antwoorden zijn. Want bij nadere beschouwing zijn bovenstaande voorbeelden in eerste instantie allemaal een vorm van reageren. Het werd namelijk vanuit een impuls of intuïtie gedaan, zonder dat er een dieper zelfonderzoek aan te pas is gekomen. Het zou natuurlijk ook erg tijdrovend zijn om dat bij ieder filmpje of post te doen, dus de impulsen en intuïties hebben zeker hun plaats en betekenis. Maar het echte antwoorden op iets lijkt toch een wat meer overwogen houding te veronderstellen, ja, zelfs iets van een onderzoekende houding ten opzichte van de impulsen en intuïties. Daaruit zou dan een negatieve of positieve kritiek op die impulsen en intuïties voort kunnen komen, waardoor ze ethisch kunnen worden beoordeeld op hun respectievelijke waarde, of die dan in een groter verband destructief of constructief is, bij zou dragen aan groter geluk, enzovoorts.
De eerste reacties op het verschijnen van mijn boek waren gelukkig positief en hartelijk, waarvoor via deze weg nogmaals heel veel dank! Er wordt me ook veel succes gewenst met de promotie en verkoop. En mijn impulsen en intuïties gaven aan dat ik op die reacties een like of comment wil geven, en ook dat ik mijn enthousiasme over dit boek wil blijven delen. Natuurlijk had ik ook allerlei andere gedachten en gevoelens, zoals bijvoorbeeld gedachten van twijfel over hoe ik dan het beste zou kunnen blijven promoten, en gevoelens van onzekerheid over of de kracht van de formule ook werkelijk wordt ervaren door de lezers van het boek en deze blogs daarover. Daarom mijn vraag aan jou: zou jij deze blog, of een post daarover, of het boek zelf willen ‘liken’, becommentariëren of delen? Alvast bedankt voor jouw antwoord!
Volgende week zal ik hier dieper ingaan op het geluk van het delen. Dus tot dan!
Met wijsgerige groet,
Maurits van Sambeek
